Nauczanie Jana Paw??a II o Rodzinie - Dzie?? Papieski
Dzie?? Papieski obchodzony w Polsce pod has??em
"Jan Pawe?? II - Papie?? Rodziny" niech okazj?
do przypomnienia sobie nauki Wielkiego Papie??a o rodzinie.
INTERPRETACJA HAS?A "JAN PAWE? II - PAPIE?? RODZINY"
Nie od dzi?? wiadomo, i?? sytuacja Ko??cio??a ??ci??le wi???e si? z kondycj? rodziny. Z jednej strony Ko??ció?? zawsze wspiera?? rodzin?, z drugiej za??, sam móg?? na ni? liczy?. Os??abianie ??ycia rodzinnego, które w historii by??o wynikiem przeró??nych czynników, zawsze w jakim?? stopniu odbija??o si? na ??yciu wspólnoty wierz?cych, a tak??e na ??yciu narodu. Niejednokrotnie w sposób niezwykle dramatyczny. Ojciec ??wi?ty Jan Pawe?? II, dzi?? ju?? b??ogos??awiony, mia?? pe??n? ??wiadomo??? tego niezwykle wa??nego faktu. Mawia??: Rodzina jest drog? Ko??cio??a. Rodzina jest organicznie zespolona z narodem, a naród z rodzin? (por. List do rodzin, 1994 r. numery 2 i 17). St?d te?? ca??y jego pontyfikat by?? naznaczony nie tylko wspieraniem, ale tak??e kiedy to by??o konieczne, wr?cz batali? o rodzin?. Konferencja Episkopatu Polski, w roku ??wiatowego Spotkania Rodzin na prze??omie maja i czerwca w Mediolanie, z udzia??em Ojca ??wi?tego Benedykta XVI, postanowi??a, i?? tegoroczny XII ju?? Dzie?? Papieski b?dzie prze??ywany 14 pa??dziernika, pod has??em Jan Pawe?? II – Papie?? Rodziny.
O randze rodziny ??wiadcz? s??owa Jana Paw??a II z Listu do rodzin, z 1994 roku. Jan Pawe?? II napisa?? wtedy:
Po??ród tych wielu dróg rodzina jest drog? pierwsz? i z wielu wzgl?dów najwa??niejsz?. Jest drog? powszechn?, pozostaj?c za ka??dym razem drog? szczególn?, jedyn? i niepowtarzaln?, tak jak niepowtarzalny jest ka??dy cz??owiek. Rodzina jest t? drog?, od której nie mo??e on si? od???czy?. Wszak normalnie ka??dy z nas w rodzinie przychodzi na ??wiat, mo??na wi?c powiedzie?, ??e rodzinie zawdzi?cza sam fakt bycia cz??owiekiem. A je??li w tym przyj??ciu na ??wiat oraz we wchodzeniu w ??wiat cz??owiekowi brakuje rodziny, to jest to zawsze wy??om i brak nad wyraz niepokoj?cy i bolesny, który potem ci???y na ca??ym ??yciu. Tak wi?c Ko??ció?? ogarnia sw? macierzy??sk? trosk? wszystkich, którzy znajduj? si? w takich sytuacjach, poniewa?? dobrze wie, ??e rodzina spe??nia funkcj? podstawow?. Wie on ponadto, i?? cz??owiek wychodzi z rodziny, aby z kolei w nowej rodzinie urzeczywistni? swe ??yciowe powo??anie. Ale nawet kiedy wybiera ??ycie w samotno??ci — to i tutaj rodzina pozostaje wci??? jak gdyby jego egzystencjalnym horyzontem jako ta podstawowa wspólnota, na której opiera si? ca??e ??ycie spo??eczne cz??owieka w ró??nych wymiarach a?? do najrozleglejszych. Czy?? nie mówimy równie?? o „rodzinie ludzkiej”, maj?c na my??li wszystkich na ??wiecie ??yj?cych ludzi?” (List do rodzin, nr 2).
Wielowymiarowa troska Jana Paw??a II o rodzin? zawiera??a mi?dzy innymi:
- obron? godno??ci sakramentalnego, nierozerwalnego, monogamicznego ma????e??stwa, pomi?dzy m???czyzn? i kobiet?
- wzmacnianie ma????e??stwa i rodziny poprzez zach?t? do nieustannej modlitwy, ??ycia sakramentalnego, rozwa??ania S??owa Bo??ego, zaanga??owania w ??ycie wspólnoty Ko??cio??a
- promocj? troski o dobro wspólne w ma????e??stwie i rodzinie, uczenie bezinteresownego daru z samego siebie, odpowiedzialnego rodzicielstwa oraz religijnej czci wobec rodziców, zgodnie z IV przykazaniem Bo??ym
- dowarto??ciowanie ojcostwa i macierzy??stwa na gruncie wierno??ci Ewangelii
- obron? ??ycia ludzkiego, które przychodzi poprzez rodzin?, od pocz?cia do naturalnej ??mierci
- radykalny sprzeciw wobec technik sztucznej reprodukcji cz??owieka (in vitro), które mimo intencji s??u??by ??yciu w rzeczywisto??ci stwarzaj? mo??liwo??? nowych zamachów na ??ycie; oddzielaj? tak??e prokreacj? od prawdziwie ludzkiego kontekstu aktu ma????e??skiego
- obron? praw rodziców do wychowania swego potomstwa zgodnie z wyznawan? religi? i tradycj? kulturow?
- apel do instytucji pa??stwa i organizacji mi?dzynarodowych o nale??yte zabezpieczenie praw rodziny, w tym szczególnie rodziny wielodzietnej oraz realn? pomoc materialn? umo??liwiaj?c? godziwe utrzymanie, wychowanie potomstwa oraz zdobycie odpowiedniego poziomu wykszta??cenia
- sprzeciw wobec zrównania zwi?zków jednop??ciowych z ma????e??stwem pomi?dzy m???czyzn? i kobiet?, przy zachowaniu szacunku wobec osób homoseksualnych
- sprzeciw wobec promocji rozwodów w kulturze i prawodawstwie
- zach?t? do mediów i ludzi kultury o adekwatne prezentowanie zagadnie?? dotycz?cych rodziny z promocj? postaw warto??ciowych i godnych na??ladowania
Szczególnym wyrazem troski o rodzin? by??a inicjatywa ??wiatowych Spotka?? Rodziny. Pierwsze z nich odby??o si? w 1994 roku w Rzymie. Z tej okazji Ojciec ??wi?ty wystosowa?? specjalny List do rodzin, w którym poruszy?? najistotniejsze problemy i perspektywy rodziny. Kolejne spotkania odby??y si? w Rio de Janeiro, w Meksyku i Manili. Kontynuuje je Benedykt XVI. W Walencji, „sze??? lat temu, przypomnia??, ??e rodzina opiera si? na nierozerwalnym ma????e??stwie mi?dzy m???czyzn? i kobiet? oraz jest ??rodowiskiem, w którym cz??owiek mo??e narodzi? si? godnie i rozwija? w sposób integralny” (KAI, 16. 01. 2012 r.). W Mediolanie, 3 czerwca 2012 r. powiedzia??: Drodzy ma????onkowie, ??yj?c w ma????e??stwie nie obdarowujecie siebie jak??? rzecz? czy dzia??aniem, ale ca??ym ??yciem. Wasza mi??o??? przynosi owoce przede wszystkim dla was samych, gdy?? pragniecie wzajemnego dobra, do??wiadczaj?c rado??ci przyjmowania i darowania. Jest ona tak??e owocna w wielkodusznym i odpowiedzialnym przekazywaniu ??ycia dzieciom, w troskliwej opiece nad nimi oraz m?drym i starannym wychowaniu. Jest wreszcie owocna dla spo??ecze??stwa, poniewa?? ??ycie rodzinne jest pierwsz? i niezast?pion? szko??? warto??ci spo??ecznych, takich jak poszanowanie osób, bezinteresowno???, zaufanie, odpowiedzialno???, solidarno???, wspó??praca. Drodzy ma????onkowie, dbajcie o wasze dzieci. W ??wiecie zdominowanym przez technik?, przekazujcie im w sposób spokojny i ufny sens ??ycia, si??? wiary, ukazuj?c im wznios??e cele i wspieraj?c ich w krucho??ci. Tak??e wy, dzieci, b?d??cie w stanie trwa? zawsze w g???bokiej relacji mi??o??ci i troskliwej opieki do waszych rodziców. Niech równie?? relacje mi?dzy bra?mi i siostrami stan? si? okazj?, by wzrasta? w mi??o??ci. (…) Drogie rodziny, cz?sto pro??cie w modlitwie o pomoc Panny Maryi i ??wi?tego Józefa, aby nauczyli was przyjmowa? mi??o??? Boga, tak jak oni j? przyj?li. Nie jest ??atwo, zw??aszcza dzi??, ??y? waszym powo??aniem, lecz rzeczywisto??? mi??o??ci jest wspania??a, jest jedyn? si???, która mo??e naprawd? przemieni? ??wiat.
W??ród najwa??niejszych dokumentów Jana Paw??a II o rodzinie, obok wspomnianego ju?? Listu do rodzin (1994 r.), s? tak??e: Adhortacja Posynodalna Familiaris Consortio (1981 r.), List Apostolski Ojca ??wi?tego Jana Paw??a II Mulieris Dignitatem (1988), Encyklika Evangelium Vitae (1995 r.), List Ojca ??wi?tego Jana Paw??a II do moich Braci i Sióstr – ludzi w podesz??ym wieku (1999 r.) oraz monumentalne dzie??o – katechezy ??rodowe M???czyzn? i niewiast? stworzy?? ich … .
Tak??e na gruncie polskim zosta??y wypowiedziane przez B??ogos??awionego Papie??a wa??ne w temacie rodziny s??owa. Podczas homilii w Kielcach, w 1991 roku Ojciec ??wi?ty niezwykle emocjonalnie przestrzega?? przed niebezpiecznymi nurtami, które lekcewa??y??y sakramentalne ma????e??stwo i rodzin? w nowej demokratycznej rzeczywisto??ci po prze??omie 1989 roku (Homilia w czasie Mszy ??w. na lotnisku w Mas??owie; Kielce, 3 czerwca 1991 r.;) Z kolei w Kaliszu, w 1997 roku Jan Pawe?? II po raz kolejny, radykalnie stan??? w obronie ??ycia nienarodzonych (Homilia podczas Mszy ??w. przed sanktuarium ??w. Józefa: Rodzina wspólnot? ??ycia mi??o??ci; Kalisz, 4.06.1997 r.).
Bior?c pod uwag? aktualn? sytuacj? ma????e??stwa i rodziny w pluralistycznej rzeczywisto??ci Polski i ??wiata w 2012 roku, mamy nadziej?, ??e tegoroczny, XII ju?? Dzie?? Papieski Jan Pawe?? II – Papie?? Rodziny b?dzie ??ród??em wielowymiarowej refleksji i wielu potrzebnych inicjatyw.
Ks. Dariusz Kowalczyk
Warszawa, 16. 01. 2012 r.