„Jest taki zwyczaj w mym kraju rodzinnym,

Gdy pierwsza gwiazda b??y??nie na wieczornym niebie,

Ludzie wspólnego gniazda ??ami�? chleb biblijny,

Najtkliwsze uczucie, przekazuj�? w tym chlebie” 

                                                                                                     C. K. Norwid  

Na stole nakrytym bia??ym obrusem umieszczamy ksi�?g�? Pisma ??wi�?tego, ??wiec�? i op??atki.
Kiedy ju?? zgromadzi si�? cala rodzina i pierwsza gwiazda pojawi si�? na niebie rozpoczynamy uroczyst�? wieczerz�? wigilijn�?.

1. Ojciec lub matka rodziny lub kto?? ze zgromadzonych zapala ??wiec�? i mówi�?c: „??wiat??o Chrystusa”.
Wszyscy odpowiadaj�?: „Bogu niech b�?d�? dzi�?ki”...

2. ??piew kol�?dy, np. „W??ród nocnej ciszy ....”

3. Czytanie Ewangelii o Narodzeniu Pana Jezusa (?�k 2, 1-14).
Ponad dwa tysi�?ce lat temu przyszed?? na ??wiat Jezus Chrystus, Syn Bo??y, rodz�?c si�? w stajni betlejemskiej jako bezbronne Dzieci�?. Opowiada nam o tym Ewangelia wed??ug ??w. ?�ukasza. Stoj�?c, pos??uchajmy z wiara, jak to czynili nasi przodkowie, s??ów Dobrej Nowiny opisuj�?cej najrado??niejsze dla ca??ej ludzko??ci wydarzenie narodzin Syna Bo??ego, Jezusa Chrystusa.

4. Wspólna modlitwa.
Jezusa Chrystusa, który przyszed?? na ??wiat, aby nas zbawi�? pro??my  by obdarzy??  nas  mi??o??ci�?  i  pokojem, powtarzajmy: Obdarz  nas  mi??o??ci�?  i  pokojem !
- Panie Jezu, udziel  naszej rodzinie daru  zgody i pojednania, szcz�???cia  i  rado??ci
- Panie Jezu, obdarz nas szcz�???ciem, rado??ci�?, mi??o??ci�? i pokojem, tak??e  naszych s�?siadów, przyjació?? i znajomych
- Panie Jezu, wszystkich opuszczonych, samotnych, chorych i nieszcz�???liwych, pociesz i umocnij Dobr�? Nowin�? Zbawienia
- Panie Jezu, obdarz, naszych  zmar??ych  krewnych, bliskich, znajomych  szcz�???ciem  i  wiecznym  zbawieniem
- Pozostaj�?c w ciszy przedstawmy z wiar�?, Bogu nasze osobiste podzi�?kowania, pro??by a by je pob??ogos??awi?? 
- Zjednoczeni  w mi??o??ci , odmówmy wspólnie modlitw�?, której nauczy??  nas  Jezus  Chrystus :  Ojcze   nasz ...
- Pole�?my  Bogu   przez   po??rednictwo  Matki  Jezusa  Chrystusa -  nasz�? rodzin�?, naszych przyjació?? ,  s�?siadów, go??ci , samotnych  i chorych: "Zdrowa??  Maryjo ... Wierz�? w Boga ..."

5. ??yczenia i dzielenie si�? op??atkiem
Za chwil�? prze??amiemy si�? op??atkiem. Dlaczego? Po co to czynimy? Chleb jest symbolem ??ycia, chleb podtrzymuje ??ycie. Znak ??amania si�? chlebem jest rodzinnym gestem mi??o??ci. Chleb jest zatem symbolem mi??o??ci i ??ycia. Bóg w swojej mi??o??ci daje nam chleb i ??ycie. Pan Jezus przyszed?? na ??wiat, „aby??my ??ycie mieli”. Uczestnikami tego ??ycia stajemy si�? przez udzia?? w „??amaniu chleba”, czyli przez przyjmowanie Chrystusa w Komunii ??w. Ale warunkiem po??ywania Chleba ??ycia jest otwarcie si�? ku bli??nim, postawa dawania, czynnej mi??o??ci. Musimy by�? dla innych jak chleb. Niech wyrazem tej postawy b�?dzie prze??amanie si�? op??atkiem. Niech wzajemna mi??o??�? b�?dzie naszym najlepszym, bo najbardziej Chrystusowym, ??yczeniem ??wi�?tecznym.

6. Spo??ywanie posi??ku

7. Po Wieczerzy czuwamy ca??�? rodzin�? przy „rodzinnym ????óbku” lub „choince”, a?? do „Pasterki”.

Niech tej rodzinnej uroczysto??ci nie zdominuje telewizor i komputer, ale rodzinne rozmowy, wspomnienia z przesz??o??ci, pami�?�? o odesz??ych do wieczno??ci naszych bliskich.
Niech ten wieczór i ta ??wi�?ta Noc b�?d�? ciep??e i pe??ne rado??ci dla ka??dej Rodziny, aby Chrystus móg?? zamieszka�? w niej na zawsze i aby ka??da Rodzina by??a coraz bardziej Domowym Ko??cio??em.

Wigilia Bo??ego Narodzenia jest punktem kulminacyjnym prze??y�? adwentowych. Posiada bardzo bogat�? i wymown�? tre??�?. Geneza Wigilii si�?ga pierwszych wieków chrze??cija??stwa.

Etymologicznie termin „wigilia” pochodzi od ??aci??skiego s??owa „vigilia” i znaczy „czuwanie, czuwanie nocne”, a w odniesieniu do religii oznacza „nocne religijne ??wi�?towanie” lub te?? „dzie?? przed wi�?ksz�? uroczysto??ci�?”. Czasownik natomiast oznaczaj�?cy czynno??�? zwi�?zan�? z tym terminem brzmi: „vigilo, vigilare” i oznacza „nie spa�?, sp�?dza�? noc na czuwaniu”.

Wigilie znane by??y ju?? w Starym Testamencie. Obchodzono je przed ka??d�? uroczysto??ci�?, a nawet przed ka??dym szabatem i traktowano jako przygotowanie do ??wi�?tecznego odpoczynku. Izraelici nazywali je „wieczorem”.
W Nowym Testamencie równie?? obchodzono wigilie – rozpoczynano nimi obchód ??wi�?ta. Trwa??y od godziny trzeciej po po??udniu do wieczora. Przygotowanie wigilijne mia??o na celu: przygotowanie potraw (by nie narusza�? ??wi�?tecznego odpoczynku) oraz odprawienie przepisanych modlitw i ceremonii rytualnych, wprowadzaj�?cych w dane ??wi�?to. W Ko??ciele pierwszych wieków w dniu poprzedzaj�?cym wi�?ksz�? uroczysto??�? obowi�?zywa?? post, a wierni przez ca??�? noc na wspólnej modlitwie oczekiwali na rozpocz�?cie ??wi�?towania.

Wspó??cze??nie w Ko??ciele wigilia zachowa??a si�? przed trzema najwa??niejszymi uroczysto??ciami: Narodzenia Pa??skiego, Zmartwychwstania i Zes??ania Ducha ??wi�?tego.

W Polsce Wigilia Bo??ego Narodzenia zachowa??a w??a??nie taki charakter do dzi?? i w przekonaniu wszystkich naszych rodaków posiada szczególn�? rang�?. Pi�?kny polski zwyczaj poucza, ??e tu?? po zachodzie s??o??ca, gdy pierwsza gwiazda zaja??nieje na niebie, ca??a Rodzina zasiada do sto??u, aby spo??y�? wigilijn�? wieczerz�?, nazywan�? dawniej „po??nikiem”. Ma ona charakter bardzo uroczysty, rodzinny i religijny. Ceremoniom wieczerzy wigilijnej przewodniczy z zasady ojciec rodziny. Zaprasza si�? na ni�? oprócz ca??ej rodziny, tak??e tych, którzy mieszkaj�? samotnie.

Z wieczerz�? wigilijn�? zwi�?zane s�? zwyczaje, których symbolika jest bardzo wymowna:

Pierwsza gwiazdka - na pami�?tk�? gwiazdy betlejemskiej, która przywiod??a Trzech Króli do Chrystusa. St�?d te?? zazwyczaj rozpoczynania uroczystej wieczerzy, gdy uka??e si�? pierwsza gwiazda na niebie. 

?�amanie si�? op??atkiem - to najwymowniejszy moment wieczerzy wigilijnej. Dzielenie si�? op??atkiem oznacza wzajemne dzielenie si�? mi??o??ci�?, dobroci�? i po??wi�?ceniem. Zbli??a oddalonych, ??�?czy umar??ych z ??ywymi i jedna sk??óconych. Jest znakiem Mi??o??ci Syna Bo??ego, który dla nas stal si�? cz??owiekiem i wci�??? daje si�? nam w Eucharystii. 

Wolne miejsce przy stole - oznacza ono serdeczn�? pami�?�? o tych bliskich, którzy nie mog�? ??wi�?t sp�?dza�? razem z nami. Wyra??a ono tak??e pami�?�? o zmar??ych z rodziny. Jest te?? znakiem otwarto??ci rodziny dla ka??dego, ktokolwiek zajdzie w dom polski w ten ??wi�?ty, wigilijny wieczór. B�?dzie on przyj�?ty jak brat.

Obok pustego miejsca na stolach pali�? si�? b�?dzie ??wiece, rozprowadzone przez „Caritas” w ramach adwentowej akcji „Wigilijne Dzie??o Pomocy Dzieciom”. Ta p??on�?ca ??wieca z napisem „Caritas” (mi??o??�?) b�?dzie szczególnie wymownym znakiem naszej mi??o??ci wobec dzieci g??odnych. Dochód ze sprzeda??y tych ??wiec przeznaczony zostanie na pomoc dzieciom najubo??szym. 

Siano wigilijne wk??adane pod obrus na stole przypomina o ubóstwie groty betlejemskiej i Maryi, która po??o??y??a narodzonego Chrystusa na sianie w ????obie. 

Choinka ubierana jest niemal w ka??dej polskiej rodzinie. Na Zachodzie Europy nazywa si�? j�? drzewkiem bo??onarodzeniowym lub drzewkiem Chrystusa. Ziele?? drzewa ma symbolizowa�? nadziej�? Nieba, ??wiece - ??wiat??o??�? Chrystusa, ozdoby - ??ask�? Bo??�? przyniesion�? przez Zbawiciela. Choinka sta??a si�?, na wskro?? symbolem chrze??cija??skim. Ubiera si�? j�? ponadto w dniu imienin Adama i Ewy, o ich upadku, który ??�?czy si�? z drzewem rajskim, jednocze??nie wskazuje na Odkupienie, dokonane na drzewie Krzy??a. 

Snopy zbo??a umieszczone w k�?cie izby s�? symbolem Betlejem. Chrystus narodzi?? si�? w Betlejem, tzn. w „domu chleba”. Niech i w naszych domach k??osy zbo??a, ustawione w pokoju, przypominaj�?, ??e jest to te?? „dom chleba” - Betlejem, w którym ??yje Chrystus. 

Postne potrawy przypominaj�?, ??e ten dzie?? nie jest jeszcze pe??ni�? ??wi�?towania, ale ci�?gle oczekiwania. Przyj�???a si�? tradycja, ??e w tym dniu przestrzega si�? postu ??cis??ego. Tradycyjna liczba dwunastu potraw oznacza 12 miesi�?cy roku i 12 Aposto??ów. Ka??da potraw�? nale??y cho�?by tylko skosztowa�?, aby zapewni�? sobie obfito??�? po??ywienia w nadchodz�?cym roku.